‘Avondklok hangt boven Nederland’ kopte donderdag De Telegraaf op zijn voorpagina. Over deze maatregel zijn politiek en bevolking zeer verdeeld. Premier Rutte smeekte gisteren de Tweede Kamer echter om deze optie, dit instrument om de coronapandemie in te dammen, ‘niet zomaar weg te gooien’. Want hij denkt dat we niet wegkomen met alleen de bestaande lockdown.

Tegenstanders van de avondklok vinden de avondklok disproportioneel. Een wandelingetje ’s avonds na het werk moet blijven kunnen. Zo wordt hun vrijheid wel heel erg ingeperkt. Bovendien denken ze dat de avondklok toch niet te handhaven is. Voorstanders daarentegen willen juist het aantal bewegingen drastisch inperken en daarom visites van vrienden en familie aan elkaar voorkomen. In de thuissituatie vinden immers de meeste besmettingen plaats, zo wijst onderzoek uit. Vooral jongeren gaan in de avonduren graag op pad om elkaar te ontmoeten.

Beladen

Tegelijkertijd zien we dat in veel Europese landen de avondklok al (eens) is gevoerd of weer op het programma staat. Zeker nu de zeer besmettelijke Britse variant overal op de loer ligt. Waarom lukt invoering in veel landen wel en is het hier zó zwaar beladen? Een mix van geschiedenis, volksaard en communicatie lijkt hiervoor de verklaring te zijn.

Veel tegenstanders wijzen op de door de Duitsers ingestelde avondklok in de donkere oorlogsjaren en dit wekt begrijpelijkerwijs veel negatieve herinneringen op. Dus dit nu graag even niet. Daarnaast laten de zeer op hun vrijheid gestelde Nederlanders zich niet graag ‘kooien’. Dat is het afgelopen jaar al genoeg gebeurd, vinden velen, en moet het dan nu nóg strikter?

Crisis

Nederlanders laten zich dus in het algemeen niet graag de wet laten voorschrijven. Hoe opmerkelijk is het dan dat uit recent onderzoek van het EénVandaag Opiniepanel blijkt dat maar liefst 92 procent van de ondervraagden niet wil dat de regering aftreedt als gevolg van de toeslagenaffaire. Nee, die moet juist aanblijven om krachtig de pandemie te kunnen blijven bestrijden en de bevolking door de crisis te loodsen. Als dus de nood het hoogst is, is de regering nabij, lijkt de conclusie.

Regeren is vooruitzien. En bij dit regeren hoort nu ook de optie van de avondklok. Het is slim van Rutte om nu al de geesten hiervoor rijp te maken door het regelmatig te ventileren. In de Kamer en erbuiten. Door het te duidelijk te benoemen en te zeggen ‘dat hij er ook als een stekker van baalt’. Dan ligt de omstreden maatregel alvast in de week, en komt het niet als een totale verrassing voor iedereen.

Illegaal

Waarom is de avondklok in andere landen wél al ingevoerd en blijkt deze ook effectief? In België bijvoorbeeld. Daar vindt de politie het juist makkelijker om te handhaven, omdat het opvalt als iemand toch op straat loopt. ‘Dat maakt dat bijvoorbeeld jongeren minder snel naar illegale feestjes zullen gaan,” zo wordt daar gezegd. Zelfs in zuidelijker landen als Frankrijk Spanje en Italië waar het leven zich veel meer op straat of in de horeca afspeelt, is de avondklok soms al lange tijd een feit. De respectieve regeringen hebben hun bevolking toch kunnen overtuigen van het nut ervan. Wellicht kan onze regering van deze strategie iets leren als de nood écht aan de man komt. Of zal de wal (sterk oplaaiende besmettingen) het schip (avondklok-maatregel van de regering) automatisch keren?

In België vindt de politie een avondklok juist makkelijker om te handhaven, omdat het opvalt als iemand toch op straat loopt.

GEPUBLICEERD OP WWW.MEEROVERMEDISCH.NL