Vader des vaderlands in tijd van ‘lockup’
We bevinden ons nu allemaal in de ‘harde’ lockdown. Deze volgt op de eerdere ‘intelligente lockdown’ en de ‘gedeeltelijke lockdown’. Of is het misschien nu beter te spreken van een ‘lockup’? Als we naar alle strenge maatregelen kijken waarschijnlijk wel.
Als plaats voor zijn toespraak koos premier Rutte maandagavond het Torentje. Deze keer werd het ook een toespraak genoemd en geen persconferentie. Het is eigenlijk vreemd dat wij het afgelopen jaar telkens werden bijgepraat op een persconferentie. Immers – het woord zegt het al – een persconferentie is primair bedoeld voor de media. Niettemin heeft het woord persconferentie wel direct iets urgents. Er is belangrijk nieuws voor iedereen! Tegelijk is daarop af te dingen dat het nieuws meestal al ruim van tevoren is uitgelekt. Dus urgent?
Werkkamer
De ernst van de coronasituatie dwong het kabinet te kiezen voor een toespraak door de premier vanuit het Torentje. Coronaminister De Jonge, op alle persconferenties trouw aan Ruttes zijde, ontbrak in deze setting. De ‘werkkamer van de premier’ straalt natuurlijk meer gezag uit dan bijvoorbeeld perscentrum Nieuwspoort. En daarmee wordt onderstreept dat de coronacrisis nu nog meer ‘chefsache’ is geworden: urgent en serieus op het hoogste niveau. In ons land staat het Torentje symbool voor de politieke macht, als onderdeel van het Binnenhof dat weer een symbool is voor onze democratie. Van dit democratisch recht maakten demonstranten tegen de corona-lockup tijdens de toespraak dan ook gretig gebruik. Rutte liet zich er niet noemenswaardig door de fluitende joelers met hun pannendeksels van de wijs brengen.
Urgentie
De premier sprak indringend ‘het volk’ toe, zoals we dat van hem de afgelopen maanden regelmatig gewend zijn. Uiteraard roept dit bij iedereen andere reacties op, sterk afhankelijk van ieders persoonlijke situatie. Niettemin is het draagvlak voor de lockup onder de bevolking groot. Uit recent onderzoek van EenVandaag blijkt 73 procent hier achter te staan. Volgens de respondenten was het de hoogste tijd dat het kabinet ingreep in deze medische noodtoestand, omdat veel mensen de urgentie zelf niet meer voelen. Waardoor de besmettingscijfers gestaag oplopen.
Velen vinden dat de minister-president zich in deze coronacrisis een krachtig leider toont. Hoewel de communicatie over de maatregelen regelmatig onduidelijk is en tekort schiet en soms achter de feiten aanloopt. Maar wie kan het in deze bizarre tijd wel altijd goed voorspellen?
Willem van Oranje
Mark Rutte spreekt in het Torentje de bevolking toe – een beetje als een Vader des vaderlands in een tijd die na de oorlog niet meer zo heftig is geweest. De naam Vader des vaderlands doet ons tegelijk natuurlijk denken aan Willem van Oranje. Het zou daarom voor de hand liggen dat ook onze Koning deze rol gaat vervullen. Recente ontwikkelingen lijken zo’n rol voorlopig in de weg te staan. Daarom denken we bij Vader des vaderlands nu eerder aan de premier die ons geregeld ‘Koninklijk’ toespreekt en de weg wijst.
Veel mensen voelen de urgentie zelf niet meer, waardoor de besmettingscijfers gestaag oplopen.